Nederlandse politici van ChristenUnie, D66, PvdA en GroenLinks vragen deze dinsdag aan de Tweede Kamer om druk uit te oefenen op demissionair minister Dilan Yesilgöz van justitie. Die moet volgende week met collega’s vergaderen over een wet tegen gendergeweld, maar wil tot nog toe niet dat daarin ook een Europese definitie van verkrachting wordt opgenomen.

De Europese Commissie deed in het voorjaar van 2022 een voorstel om vrouwen meer bescherming te bieden tegen allerlei vormen van geweld. Naast verkrachting gaat het ook om genitale verminking en online stalking. Om dat aan te pakken moet er in de ogen van de Commissie één Europese definitie komen: verkrachting is seks zonder toestemming.

Het voorstel werd in sommige landen en ook door vrouwenorganisaties met applaus ontvangen, maar doordat Frankrijk en Duitsland met in hun kielzog Nederland dwarsliggen, lijkt de wet er niet te komen.

Laatste overlegronde
Er is een laatste overlegronde tussen lidstaten, parlement en Europese Commissie gepland voor 6 februari. Als iedereen het dan eens wordt, kan de nieuwe wet nog voor de Europese verkiezingen worden aangenomen. Gebeurt dat niet, dan is de kans dat hij voorlopig in een diepe la verdwijnt behoorlijk groot: vanaf juli gaat tegenstander Hongarije over de agenda van de lidstaten, daarna Polen. Beide landen waren tot nog toe tegen.

Politici van de liberale fractie hebben eerder Frankrijk al opgeroepen om van positie te veranderen. Zij zeggen dat het standpunt van het land behoorlijk middeleeuws overkomt in een tijd waarin bekend is dat zeker één op de 20 vrouwen slachtoffer is van verkrachting. Dat juist de regering-Macron, ook uit de liberale familie, ertegen is, steekt ze.

Het is niet zo dat de Franse overheid per se een ouderwets standpunt heeft over verkrachting of zich de positie van vrouwen niet aantrekt. Nederland evenmin. Het gaat Frankrijk, Duitsland en Nederland om een juridische kwestie: ze denken dat de Europese verdragen bepalen dat lidstaten zelf moeten besluiten wat strafbaar is.

Aan de nationale wetgever
Ook Yesilgöz stelt dat. Zij zei eerder in de Kamer dat het aan de nationale wetgever is om hierover normen te stellen. Dat is een betwistbaar standpunt, zegt Vera Tax van de PvdA, die initiatiefnemer is van een brief die dinsdag in de bus van de Tweede Kamer valt. “Europa heeft de bevoegdheid en zelfs de plicht om te strijden voor het verbeteren van de positie van de vrouw”, zegt zij. Ze wijst erop dat het standpunt van Nederland niet door alle lidstaten wordt gedeeld. België, Zweden, Italië en Griekenland zien het anders.